İKİNCİ KISIM
Trafik Kazalarına Müdahale Esasları İle Trafik Kazası Tespit Tutanağı Düzenlenecek Haller BİRİNCİ BÖLÜM Kaza Bildiriminde Yapılacak İşlemler Kaza bildirimini alan görevlilerce yapılacak işlemler MADDE 48- (1) Kazazedelerin veya diğer yol kullanıcılarının kaza bildiriminde bulunması halinde; a) Öncelikle kaza bildiriminde bulunan şahıslar heyecanlı veya panik halinde iseler sakinleştirilmeye çalışılır, b) Trafik kazası bildiriminde bulunan şahsa kendisinin ve kaza yerinin güvenliğini alması amacıyla; 1) Taşıt yolunda öncelikle kendi güvenliğini alması ve taşıt yolunda bilinçsiz şekilde yaralılara müdahale etmemesi, kaza yerine reflektör koyması, gün durumuna göre varsa fener ve araçların flâşörlerini kullanması, reflektif yelek giyilmesi vb. tedbirleri alması, kendi aracını en sağ ve uygun yere alması ve dörtlü flâşörlerini yakması, 24 2) Kazazedelerden taşıt yolunda kalanların daha ağır sonuçlarla karşılaşmaması için, kazanın olduğu yere yaklaşan araç sürücülerini hava, yol ve trafik durumuna göre uygun malzeme ve işaretle uyarması, 3) Kaza yerinde yaralı şahıslar bulunuyor ise, iki yönlü trafiğin kullanıldığı karayollarında her iki yönden, tek yönlü trafiğin kullanıldığı karayollarında ise öncelikle geliş yönünden yaklaşan trafiği yavaşlatması ve yaralıları yerinden kaldırmadan (yangın, patlama, ikinci kazaya maruz kalma riski yoksa) güvenliğini alması, 4) Hava şartlarına ve yaralanma durumuna göre, kazazedelerin üzerlerini örtmesi (donma, kar ve yağmura karşı koruma, kan kaybını basit turnike ile bağlaması gibi), 5) Tünel içerisi, kavşak, tepe üstü ve yakın ilerisi görülmeyen virajlar gibi yerlerdeki kazalarda, tek yönlü trafiğe açık karayollarında kaza yerinden uygun mesafe geri gelinerek, iki yönlü trafiğin kullanıldığı yollarda ise her iki yöne uygun mesafe gidilerek reflektör konulması veya varsa kaza yerindeki diğer yolcu ve sürücülerden yararlanılması, 6) Kazaya karışan araçlardan, patlayıcı, parlayıcı, yanıcı, yakıcı vb. tehlikeli madde taşıdığı ve bunların yola sızma, yanma, patlama gibi riskleri bulunuyorsa, kaza yerine yaklaşmamaları ve yukarıda açıklanan usulle trafiği tamamen kapatması, Söylenir. (2) Kaza bildiriminin İletişim araçları vasıtasıyla alınması veya elektronik cihazlardan tespit edilmesi halinde; a) Trafik kazası bildirimini alan veya elektronik cihazlardan (MOBESE, EDS, KGYS gibi) tespit eden birim ya da haber merkezi görevlisi, kazaya yeterli ekip ve donanımla kısa sürede ve doğru müdahalenin yapılabilmesi amacıyla, aldığı bilgileri değerlendirerek; 1) Yetkili amiri bilgilendirir, 2) Olay yerine kaza inceleme ekibini veya en yakın trafik ekibi/ekiplerini, ayrıca ihtiyaç halinde diğer ekipleri bilgilendirir/sevk eder. 3) Yol trafiğe kapalı ise izlenecek güzergâhı, kaza yerine sevk edeceği ekiplere bildirir, 4) Kazanın meydana geldiği yer istikametinde karayolunu kullanan diğer yol kullanıcılarının da alternatif güzergâhlara yönlendirilmesi amacıyla ilgili ekipleri bilgilendirir. 5) Alternatif yol bulunmaması halinde yol kullanıcılarının bilgilendirilip, yol trafiğe açılıncaya kadar uygun yerlerde bekletilmeleri için ilgili ekipleri yönlendirir. 6) Kazanın oluş şekli ve araç cinslerine göre; yangın, patlama, devrilme, kayma, vb. tehlike ve risk oluşturan yükler ve bu tür yüklerin taşındığı araçların karıştığı trafik kazalarında, özel ve teknik bilgi ve donanıma sahip müdahale ekiplerinin (ilkyardım, itfaiye, kurtarıcı, karayolları, belediye, elektrik kurumu, nükleer, biyolojik ve kimyasal madde müdahale ve temizleme ekip ve personeli gibi) kaza yerine gönderilmesini sağlar. (3) Trafik ekip veya görevlisi tarafından trafik kazasına tanık olunması halinde; a) Oluşabilecek başka kazaların önlenmesi ve kazazedelerin can ve mal güvenliği sağlamak amacıyla kaza yerinde derhal gerekli güvenlik tedbirlerini alır, b) Meraklı kalabalık güvenli bir bölgeye alınarak, bilgisiz ilk yardım müdahale çabaları önlenir, acil yardım ekiplerine (itfaiye, ambulans, sivil savunma gibi) bilgi vermek üzere; 1) Kazanın meydana geldiği yerin adresi veya yolun kilometre/kontrol kesim numarası, 2) Varsa ölü ve yaralılar hakkında ön bilgi (kaza yerindeki yaralı sayısı, yaralıların durumu (hafif, ağır gibi) veya ölü olanlar ile varsa sağlık kuruluşlarına gönderilenlerin sayı, cinsiyet ve gönderilen sağlık kuruluşlarının adı, kazazedeyi sağlık kuruluşuna nakleden araca ait bilgiler vb.), 3) Meteorolojik faktörler (sisli, karlı, yağmurlu vb), 4) Yol ve çevre özellikleri (köprü, menfez, tünel, viraj, tırmanma şeridi, hemzemin geçit, kavşak, park alanı, karlı, buzlu, ıslak zemin vb), 5) Araçların cinsi (tanker, otobüs, kamyon, otomobil, traktör, iş makinesi vb), 25 6) Yükün cinsi (canlı hayvan, tehlikeli, yanıcı, yakıcı, patlayıcı madde vb.), 7) Kaza yerindeki son duruş pozisyonları (devrilme, yoldan çıkma, takla atma vb.) Konularında derlenecek bilgiler ivedilikle haber merkezine/istasyon telsiz nöbetçisine/yetkili amire iletilerek bu Yönerge doğrultusunda gerekli diğer önlemler alınır. c) Gerekli önlemler alındıktan sonra kaza yerindeki trafiğin yönetimi ve yönlendirilmesi esnasında; 1) Sorumlu amire, kaza ile ilgili alınabilecek diğer tedbirler ve kaza hakkında derlenen bilgiler verilir, 2) Gerekiyorsa, takviye (trafik, olay yeri inceleme, asayiş, polis merkezi vb) ekip talep edilir, 3) Trafik konileri kullanılarak, bu Yönergeye uygun, kurtarma ve müdahale çalışması için şeridin birini veya ikisini kapatır, yardımcı ekiplerin kaza yerine gelebileceği muhtemel yönlerdeki trafiği öncelikle çeker ve diğer yönlere daha az geçiş izni verir. Ancak trafik akımının duracak düzeyde etkilendiği, kazazedelerin taşıt yolu üzerinde trafik akımını engeller pozisyonda veya başka bir kaza riskinin bulunduğu durumlarda ise, yolu tamamen trafiğe kapatır. 4) Yol trafiğe kapalı ise; varsa trafiğin yönlendirileceği alternatif güzergâh bağlı olunan birime ve sorumlu amire bildirilir, kazanın meydana geldiği yer istikametine gelen diğer karayolu kullanıcılarını da varsa alternatif güzergâhlara yönlendirilir. 5) Kazanın oluş şekli ve araç cinslerine göre; yangın, patlama, devrilme, kayma gibi tehlike ve risk oluşturan yükler ve bu tür yüklerin taşındığı araçların karıştığı trafik kazalarında, özel ve teknik bilgi ve donanıma sahip müdahale ekiplerinin (ilkyardım, itfaiye, kurtarıcı, karayolları, belediye, elektrik kurumu, nükleer, biyolojik ve kimyasal madde müdahale ve temizleme ekip ve personeli gibi) kaza yerine gönderilmesi istenir ve bunların kaza yerine hızla ulaşması ve güvenlik içerisinde çalışmalarını sağlayacak tedbirler alınır. 6) Ölüm veya yaralanma ile sonuçlanan trafik kazalarında cumhuriyet savcısı ve ilgili zabıtaya bilgi verir/verilmesini sağlar. 7) Bu Yönergeye uygun gerekli diğer önlemler alınır.
