Araçların Tescil İşlemleri, Araçların Tescil Mecburiyeti
Madde 28- Bütün motorlu araçlar ile bu Yönetmelikte tescili zorunlu kılınan motorsuz araçların sahipleri, araçlarını yetkili tescil kuruluşuna tescil ettirmek ve tescil belgesi almak mecburiyetindedirler.
(Mülga İkinci Fıkra: RG-25/06/1998-23383)
Ancak;
a) Tescil edildiği ülkenin tescil belgesi ve plakası bulunanlardan;
1) Geçici olarak ülkemize girmesine izin verilen araçlar,
2) İkili veya çok taraflı anlaşmalara göre ülkemizde tescil mecburiyeti getirilmeyen araçlar,
b) Motorlu araçları imal, tadil, ihraç edenlerin ve satıcılığını yapanların; ithal, ihraç, depolama, sergileme ve satış amacı ile bu işlere ait yerlerde maliki olarak bulundurdukları araçlar.
c) Karayolu Trafik Kanununun 22 nci maddesinin (d) bendine göre belediyelerce tescili mecburi kılınanlar dışındaki bütün motorsuz taşıtlar,bu hükmün dışındadır.
Tescile Yetkili Kuruluşlar, Tescil İçin Müracaat Etme ve Bildirme Mecburiyeti ile Süreleri
Madde 29- Bu Yönetmelikte belirtilen esas ve usullere göre;
A) Tescile yetkili kuruluşlar,
a) Askeri araçlar, iş makineleri ve raylı sistemle çalışanlar dışındaki bütün motorlu araçlar ile tescile tabi motorlu araçlara takılarak kullanılacak yapıda ve yüklü ağırlığı 750 kg.’ın üstünde olan römork ve yarı römorkların tescilleri trafik tescil kuruluşlarınca,
b) Askeri araçlar ile çeşitli anlaşmalara göre askeri amaçla ülkemizde bulunan kuruluşlara ait araçların tescilleri Türk Silahlı Kuvvetlerince,
c) Raylı sistemde çalışan araçların tescilleri, kullanıldığı yerlere göre ait olduğu kuruluşlarca,
d) İş makinesi türünden araçların tescilleri;
1) Kamu kuruluşlarına ait olanlar ilgili kuruluşlarca,
2) Özel ve tüzel kişilere ait olanlardan;
Tarım kesiminde kullanılanlar ziraat odalarınca, tarım kesiminde kullanılanların dışında kalan ve sanayi, bayındırlık ve diğer kesimlerde kullanılanların tescilleri üyesi oldukları ticaret, sanayi veya ticaret ve sanayi odalarınca,
e) Tarım kesiminde kullanılanlar hariç, il trafik komisyonlarından karar alınmak şartı ile motorsuz taşıtlardan gerekli görülenlerin tescilleri belediyelerce,yapılır.
B) (Değişik ibare:RG-9/9/2011-28049) İlk defa tescili yapılacak araçlarla ilgili olarak;
a) (Değişik:RG-9/9/2011-28049) Araç sahipleri, tescili zorunlu ve ilk tescili yapılacak olan araçlarının tescili için satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren üç ay içinde ibrazı zorunlu belgelerle birlikte ilgili trafik tescil kuruluşuna veya Emniyet Genel Müdürlüğünün belirleyeceği kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine müracaat etmek zorundadırlar.
b) (Değişik:RG-9/9/2011-28049) Araçların giriş işlemini yapan gümrük idareleri, tescil işlemlerine esas olmak üzere düzenlediği Gümrük Trafik Şahadetnamesinin bir örneğini de tescilin yapılacağı beyan edilen trafik tescil kuruluşuna, gümrük işleminin tamamlandığı tarihten itibaren onbeş gün içinde göndermeye mecburdur. Gümrük Trafik Şahadetnamesindeki bilgilerin elektronik ortamda gönderilmesi halinde, şahadetname ayrıca yazılı olarak gönderilmez.
c) (Değişik:RG-18/7/2008-26940) (4) Bu araçların tescilini yapan tescil kuruluşları, tescil işlemini takip eden onbeş iş günü içerisinde, Gümrük Trafik Şahadetnamesini tanzim eden gümrük idaresine ve ilgili vergi dairesine yazılı olarak veya elektronik ortamda tescilin yapıldığına dair bilgi verir.
Tescil İşlemleri Müşterek Hükümleri
Madde 30 – (Değişik:RG-1/5/2010-27568)
(Değişik fıkra:RG-9/9/2011-28049) Tescil işlemlerinin yapılmasında aşağıdaki usul ve esaslar uygulanır:
a) Araçların tescilleri, tescil edilen araçlara ait araç tescil belgesinin ve motorlu araç trafik belgesinin düzenlenmesi, kişiselleştirilmesi, kişiselleştirilen belgelerin basımı ve ilgililerine elden veya posta aracılığı ile teslimi işlemleri Emniyet Genel Müdürlüğü veya bağlı trafik tescil kuruluşlarınca yapılır.
b) Tescili yapılan araçlar için düzenlenen ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan ek-3`teki “Araç Tescil Belgesi” ile ek-4’teki “Motorlu Araç Trafik Belgesi”nin “Onaylayan” bölümleri yetkili personel tarafından sicil numarası yazılmak suretiyle imzalanır. Belgelerde yer alan bütün bilgiler silinti ve kazıntı olmaksızın bilgisayar ortamında doldurulur.
c) Araca ait kişiselleştirilen tescil belgesi ve motorlu araç trafik belgesinin basımı ve ilgililerine elden veya posta yoluyla teslimi Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen kamu kurum veya kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişilerine de yaptırılabilir. Basılan bu belgeler gerçek kişiler için araç sahibinin Kimlik Paylaşımı Sisteminde yer alan yerleşim yeri adresine, tüzel kişiler için ticaret sicil gazetesi, tüzük veya diğer resmi kayıt belgelerinde belirtilen adreslerine posta aracılığı ile teslim edilir. Yabancılar için ise belgelerin gönderileceği adrese ilişkin hususlar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir. Bu şekilde basılan belgeler üzerinde yetkili personelin sicil ve imza şartı aranmaz. Düzenleme sırasında herhangi bir nedenle iptali gereken belgeler, iptal gerekçesi ve seri numarası belirtilerek bir tutanakla tespit edilir ve ilgili muhasebe birimine teslim edilir. Buna dair usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.
ç) İlk defa tescili yapılan her araca bir tescil plaka numarası tahsis edilir. Satış veya devir işlemlerinde daha önce düzenlenerek bir önceki araç sahibine verilmiş olan motorlu araç trafik belgesi ile tescil plakaları yeni sahibine devredilir. Yerleşim yeri adresi dışındaki başka bir trafik tescil kuruluşunda kayıtlı araçları satın veya devir alanlar ile yerleşim yeri adresi değişenlerin araçlarına yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunun plakasını alabilmeleri isteklerine bağlıdır. İsteğe bağlı olarak tescil plaka numarasının değiştirilecek olması halinde bu değişiklik; araç sahiplerinin, kanuni temsilcilerinin, vekillerinin veya kamu kurum ve kuruluşları ile tüzel kişiliklerce yetkilendirilen kişilerin ibrazı zorunlu belgelerle birlikte yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki, yerleşim yeri adresi yurtdışında olan Türk vatandaşlarının ise Kimlik Paylaşımı Sisteminde yer alan diğer adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşuna bir ay içerisinde müracaat etmeleri suretiyle yapılır. Aracın tescil plaka numarası, can ve mal güvenliğinin gerekli kıldığı hallerde valiliğin talebi ve İçişleri Bakanlığının onayı ile aracın kayıtlı olduğu yer trafik tescil kuruluşunda başka bir tescil plaka numarası ile değiştirilebilir.
d) Emniyet Genel Müdürlüğünce araçlara ait bilgiler, manyetik veya elektronik sistemle Milli Savunma Bakanlığı Seferberlik Dairesi Başkanlığına gönderilir.
e) Tescili yapılarak bu Yönetmeliğin ekinde yer alan ek-4`teki Motorlu Araç Trafik Belgesi verilen ve müracaat formu bilgisi Milli Savunma Bakanlığı Seferberlik Dairesi Başkanlığına gönderilen araçlardan, Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacına elverişli olanlara sefer görev emri verilir. Sefer görev emri verilen araçlara Türk Silahlı Kuvvetleri Motorlu Kara Nakil Araçları Sefer Görev Emri (ARAÇ SEF. 3) (Ek-5) dört suret olarak Milli Savunma Bakanlığınca tanzim edilir. Milli Müdafaa Mükellefiyeti Komisyon kararı alınmak ve araç sahiplerine tebliğ edilmek üzere mülki makamlara gönderilir. Mülki idare makamlarınca da sefer görev emirleri araç sahiplerine tebliğ edilmek üzere trafik tescil şube ve bürolarına gönderilir. Sefer görev emirleri için 4/11/1983 tarihli ve 2941 sayılı Seferberlik ve Savaş Hali Kanunu ile 24/5/1990 tarihli ve 90/500 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Seferberlik ve Savaş Hali Tüzüğü ve ilgili diğer mevzuat hükümlerine göre işlem yapılır.
f) Sefer görev emirlerine tabi araçlara, trafik tescil şube veya bürolarınca yapılacak işlemler bu Yönetmeliğin ekinde yer alan ek-5`teki talimata göre yapılır.
g) Tescili yapılan araçlar ve sahiplerine ilişkin bilgiler ile sonradan araç üzerinde yapılan her türlü işlem ve değişiklikler trafik tescil kuruluşlarınca derhal bilgisayar ortamına aktarılır. Ayrıca, yapılan işlem ve değişikliğe dair bilgi ve belgelerden Emniyet Genel Müdürlüğünce gerekli görülenler tescil dosyasına konulmak üzere aracın kaydının bulunduğu trafik tescil kuruluşuna postayla veya elektronik sistemle gönderilir.
ğ) Tescil edilen araçlara ve sahiplerine ilişkin bilgiler ile sonradan araç üzerinde yapılan her türlü işlem ve değişiklikler elektronik sistemle Gelir İdaresi Başkanlığına, bunun mümkün olmaması halinde ise en geç onbeş iş günü içinde yazılı olarak ilgili vergi dairesine bildirilir.
h) Tescil plakalarında, plaka basım işlemini gerçekleştiren kuruluşun mührü bulunur. Tescile yetkili kuruluşlar ile Emniyet Genel Müdürlüğünce yetkilendirilen kurum veya kuruluşlar tarafından düzenlenen plaka basım talep belgesi (Ek-45) yazılı veya elektronik ortamda ibraz edilmeden plaka basımı yapılmaz. Plaka basım talep belgesi veya buna ilişkin elektronik bildirim plakayı basan kuruluş tarafından en az üç yıl süre ile muhafaza edilir.
ı) Tüzel kişiler veya yabancılar adına yapılacak araç tescillerinde istenilecek bilgi ve belgeler ile diğer hususlar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
i) Ambulans ve acil sağlık araçlarının tescillerinde il sağlık müdürlüğünün ambulans/acil sağlık aracı uygunluk yazısının ibraz edilmesi zorunludur.
j) Ülkemizde belirli bir süre kullanıldıktan sonra tekrar yurt dışına çıkarılmak üzere geçici ithal yoluyla getirilenler ile iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş ve karayolunda insan, hayvan ve yük taşımasında kullanılamayan araçlar hariç olmak üzere, direksiyonu sağda olan araçların tescili yapılmaz.
k) Araçlar üzerinde 28/11/2008 tarihli ve 27068 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelikte belirtilen şekillerde değişiklik yapılmış olması halinde, aracın muayenesinin yeniden yaptırılması zorunludur.
l) Başka bir trafik tescil kuruluşuna nakil giden araçların tescil dosyaları bir yıl geçmedikçe imha edilemez.(Değişik ikinci fıkra:RG-1/9/2010-27689)(8) Sürücülere ait bilgilerde meydana gelebilecek değişiklikler ve araçlar üzerinde meydana gelebilecek teknik veya hukuki değişiklikler ile haciz, rehin, ihtiyati tedbir ve belge iptali gibi kısıtlayıcı şerhlerin elektronik ortamda tutulan siciller üzerine işlenilmesi ve kaldırılması işlemleri, bu değişiklik veya şerhlere karar veren yargı ve icra birimleri ile kamu kurum veya kuruluşları tarafından elektronik sistemle yapılabilir. Sürücü belgesi ve tescil işlemlerine esas teşkil edecek bilgiler, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından ilgili kamu kurum veya kuruluşlarından elektronik sistemle temin edilebilir veya kanunlardaki istisnalar hariç olmak üzere bu amaçla sınırlı olarak paylaşılabilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin olarak Emniyet Genel Müdürlüğü ile ilgili taraflar arasında protokoller yapılır.
Haciz, rehin, ihtiyati tedbir gibi kısıtlayıcı şerhlerin, aracın elektronik ortamda tutulan sicili üzerine işlenememesi halinde, şerhler bildirimi alan trafik tescil kuruluşunca aracın bilgisayar kayıtlarına işlenir, buna dair belge arşivlenerek muhafaza edilir. Araç tescil belgesine bu şerhlere ilişkin kayıt konulmaz.
Araçların tesciline ilişkin bilgilerin elektronik sistemle aktarılmasına ve paylaşılmasına dair usul ve esaslar ile diğer hususlar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
Veraset yoluyla intikaller ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin 2 numaralı bendiyle düzenlenen istisnadan yararlanılarak iktisap edilip, istisnadan yararlananlar tarafından beş yıldan fazla kullanılmış olanlar hariç olmak üzere, ilk iktisabında özel tüketim vergisi istisnası uygulanmış olan araçların istisnadan yararlananlar dışındakilerce iktisabı halinde veya ilk iktisabı yapılan araçların ilk iktisap tarihinden itibaren beşyıl içinde Özel Tüketim Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki araçlara dönüştürülmesi durumunda, vergi dairesince düzenlenen Özel Tüketim Vergisi Ödeme Belgesi ibraz edilir.
Yeni Kayıt
MADDE 31 – (Değişik:RG-9/9/2011-28049)
Tescili zorunlu ve ilk tescili yapılacak olan araçların tescil işlemleri; aracın satın alınma veya gümrükten çekilme tarihinden itibaren üç ay içinde araç sahibinin ilgili trafik tescil kuruluşuna veya Emniyet Genel Müdürlüğünün belirleyeceği kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine müracaat etmeleri suretiyle yapılır.
Tescil işleminin yapılabilmesi için sahiplik belgesi, uygunluk belgesi, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçesi ve özel tüketim vergisi ödeme belgesinin aslının ibraz edilmesi zorunludur. Ancak, bu belgelere ait bilgilerin Emniyet Genel Müdürlüğünce ilgili kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya diğer özel hukuk tüzel kişilerinden elektronik sistemle alınabilmesi halinde, ibraz zorunluluğu aranmaz.
Tescile tabi ve Türkiye’de tescil edilecek olan araçları imal veya ithal edenler; bu araçların uygunluk belgesi bilgileri ile Emniyet Genel Müdürlüğünce gerekli görülen diğer bilgilerini, güvenli elektronik imza kullanarak Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki bilgi sistemine elektronik ortamda kaydetmek zorundadırlar. Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenecek tarihten itibaren bilgi sistemine kayıtlı olmayan araçların tescil işlemi yapılmaz.
İthalatçı veya imalatçı tarafından Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki bilgi sistemine elektronik ortamda kaydedilen araçların, tescil edileceği safhaya kadar el değiştirmesi veya üzerinde tadilat yapılması halinde, bu değişikliklerin bilgi sistemine işlenmesi amacıyla bildirim zorunluluğu getirmeye ve bu şekilde yapılacak bildirimlerin usul ve esaslarını tespit etmeye, Maliye Bakanlığının görüşünü almak suretiyle Emniyet Genel Müdürlüğü yetkilidir.
Araç imal veya ithalatçıları, kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk kişileri, içeriği Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından belirlenerek bilgi sisteminde oluşturulan taahhütnameleri güvenli elektronik imzaları ile imzalamaları halinde yetkilendirilmiş sayılırlar. Buna ilişkin diğer usul ve esaslar Emniyet Genel Müdürlüğünün resmi internet sitesinde yayımlanır.
Emniyet Genel Müdürlüğü; ilk tescili yapılacak araçların tesciline esas teşkil edecek işlemleri elektronik ortamda bilgi paylaşımı yoluyla yapmak üzere, elektronik ortamda oluşturduğu bir ay süreyle geçerli Ek-46’daki tescile ilişkin geçici belgeyi basmak ve araç sahibine vermek üzere kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerini, belirleyeceği usul ve esaslar doğrultusunda yetkilendirebilir. Yetkilendirilen gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri, yapacakları işlemleri, kendi aralarında noterde düzenleyecekleri protokol çerçevesinde başka gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine de yaptırabilirler. Düzenlenen protokolün bir nüshası Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderilir. Elektronik ortamda gönderilmesi halinde, protokol ayrıca yazılı olarak gönderilmez.
Emniyet Genel Müdürlüğünce yetkilendirilen gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin, yapacakları işlemler için başka gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine yetki vermeleri halinde, yetki verilecek gerçek veya tüzel kişinin oda sicil kaydı (ticaret odası, sanayi ve ticaret odası, ilgili esnaf odası ve benzeri) ve vergi kaydının bulunması gerekir. Ayrıca, yetki verilecek kişinin gerçek kişi olması halinde ilgili kişinin, tüzel kişilik olması halinde ise, şirketi temsile yetkili olan kişi ile bilgi sistemi üzerinde işlem yapmaya yetki verecekleri kişinin; malvarlığına, topluma, kamu güvenliğine, kamunun sağlığına, kamu barışına, ulaşım araçları veya sabit platforma, genel ahlaka, millete ve devlete, devletin güvenliğine, anayasal düzen ve bu düzenin işleyişine karşı suçlardan hüküm giymemiş olmaları şarttır. Buna ilişkin diğer usul ve esaslar Emniyet Genel Müdürlüğünün resmi internet sitesinde yayımlanır.
Tescil işlemlerinde; gerçek kişiler için Kimlik Paylaşımı Sisteminde yer alan yerleşim yeri adresi, yerleşim yeri adresi yurtdışında olan Türk vatandaşlarının Kimlik Paylaşımı Sisteminde yer alan diğer adresi, tüzel kişiler için ise ticaret sicil gazetesi, tüzük veya diğer resmi kayıt belgelerinde belirtilen adresi esas alınır. Yabancılar için tescile esas adres bilgisi ise Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
Tescil edilen her araca, sahibinin tescile esas adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunun il kodu, harf ve rakam grubunu içeren bir tescil plakası tahsis edilir. Kamu kurum veya kuruluşlarınca finansal kiralama yoluyla kiralanan ve ilk defa tescili yapılacak araçlara, kiracının tescile esas adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil kuruluşunun il kodu, harf ve rakam grubunu içeren tescil plakası da tahsis edilebilir.
23/9/2004 tarihli ve 25592 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmelikte belirtilen ilk muayene süresini geçirmiş araçlar, bir aylık muayene süresi verilmek suretiyle tescil edilir.
Tescil müracaatının;
a) Trafik tescil kuruluşlarına yapılması halinde;
1) Tescil işlemi, araç sahibinin tescile esas adresinin bulunduğu yerdeki trafik tescil şube veya bürosunda yapılır.
2) Araçların ilk tescilleri, araç sahiplerinin, kanuni temsilcilerinin, vekillerinin veya kamu kurum veya kuruluşları ile tüzel kişiliklerce yetkilendirilen kişilerin ibrazı mecburi belgeleri göstererek üzerindeki bilgiler tam, okunaklı, örneğine uygun olarak doldurulmuş, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan “Araç Trafik Tescil Müracaat ve İşlem Formu” (Ek-1)’nu veya işlemi yapan trafik tescil kuruluşunca elektronik ortamda düzenlenen “Araç Tescil İşlem Formu” (Ek-43/A-B)’nu trafik tescil şube veya bürolarında yetkili memurun önünde imzalaması suretiyle yapılır.
3) Araç sahibince beyan edilen bilgilerden araca ait olanlar ibraz edilen belgelerle, kişiye ait olanlar ise nüfus hüviyet cüzdanı ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi kayıtlarından karşılaştırılarak yetkili memurca tasdik edilir.
4) Araca ait ibraz edilen belgelere “…………… plakaya tescil yapılmıştır” kaşesi vurulur ve bu belgelerden gerekli görülenler muhafaza edilmek üzere araç sahibine iade edilir.
5) Araca ve tesciline dair bilgiler Emniyet Genel Müdürlüğünce elektronik ortamda tutulur. Ayrıca, tescile dair müracaat formları (Ek-1, Ek-43/A-B) ve gerekli diğer belgelerin saklanacağı dosya oluşturularak, tescil plaka numarasına göre arşivlenir. Araç dosyasına konulacak belgeler Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
6) Tescili yapılan araçların tescille birlikte aynı anda trafikten çekilmesi talebinde bulunulması halinde, öncelikle tescil işlemi yapılır, ancak motorlu araç trafik belgesi düzenlenmez ve tescil plakası bastırılmaz. Tescil işlemini takiben 41 inci madde hükümleri doğrultusunda trafikten çekme işlemi yapılır.
b) Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilen kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine yapılması halinde;
1) Yetki verilenler, satışı yapılan aracın tescili amacıyla, araca ve sahibine ait bilgiler ile gerekli görülen diğer bilgileri, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki bilgi sistemine güvenli elektronik imzalı olarak bildirirler.
2) Bu bildirim üzerine, aracın tescilinde herhangi bir sakınca olmadığının anlaşılması halinde tescil işlemi elektronik ortamda gerçekleştirilir.
3) Tescil işleminin gerçekleşmesiyle birlikte Emniyet Genel Müdürlüğünce elektronik ortamda bir ay süreyle geçerli tescile ilişkin geçici belge ve plaka basım talep belgesi oluşturulur. Belgeler, tescil bildiriminde bulunanlarca iki suret olarak basılır. Belgelere kaşe veya mühür basılarak yetkilendirilen kişi tarafından imzalanır. Belgelerin birer sureti araç sahibine verilir, birer sureti ise, diğer belgelerle birlikte beş yıl süreyle muhafaza edilir.
4) Araç sahibi adına yapılacak tescil nedeniyle düzenlenmesi gereken değerli kâğıtların bedelleri, yetki verilenlerce tahsil edilebilir. Buna dair usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
5) Araç tescil belgesi ve motorlu araç trafik belgesinin bir ay içerisinde teslim edilememesi halinde, araç sahibine sorumluluk yüklenemez.
6) Araç tescil belgesinin araç sahibine teslim edilmesi ile birlikte tescile ilişkin geçici belge hükümsüz sayılır.
7) Araç imal veya ithal edenler ile tescile ilişkin geçici belgeyi basmak ve araç sahibine vermek üzere yetkilendirilen gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin, araçların tesciline ilişkin olarak yapacakları işlemler, müracaat sırasında ibraz edilmesi zorunlu belgeler, tescile ilişkin geçici belgenin basılmasına ve araç sahiplerine teslim edilmesine ilişkin usul ve esaslar ile muhafaza edilmesi gereken belgeler Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.
8) Yetkilendirilen gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri, yapacakları işlemleri, aralarında yapacakları protokol çerçevesinde başka gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine yaptırmaları halinde; muhafaza edilmesi gereken belgeler protokolün taraflarınca beş yıl süreyle muhafaza edilmek üzere yeterli sayıda düzenlenir.
Emniyet Genel Müdürlüğü, araç imal veya ithal edenler ile yetki verilenlerin, araçların tesciline ilişkin olarak yaptıkları işlemleri, belirlenen usul ve esaslara uygun olarak yapıp yapmadığını denetlemeye yetkilidir.
Tescil Belgesi ve Geçerliliği
MADDE 32 – (Değişik:RG-18/7/2008-26940) (4)
Tescil belgesi, aracın teknik özelliklerini, kayıtlı olduğu trafik tescil kuruluşunu ve sahibine ilişkin bilgileri ihtiva eden ve trafik tescil şube veya büroları tarafından düzenlenen belgedir.
Aracın başkasına satışı veya devri, hurdaya çıkarılması, üzerinde teknik değişiklik yapılması ve kullanım amacının değişmesi hallerinde aşağıdaki hükümler saklı kalmak üzere tescil belgesi geçersiz sayılır.
a) Üzerinde renk ve teknik değişiklik yapılan veya kullanım amacı değiştirilen araçlara ait tescil belgeleri, sahiplerinin gerekli uygunluğu sağlamaları bakımından Karayolları Trafik Kanununun 32 nci maddesinin birinci fıkrası gereğince 30 gün süre ile geçerliliğini korur.
b) Hurdaya çıkarılan araçların “hurdaya çıkarılmıştır” şerhi konularak sahiplerine verilen tescil belgeleri, araçların hurda olarak satışlarında sahiplik belgesi olarak kullanılır.
Motorlu araç trafik belgesi ve geçerliliği
Madde 33- (Başlığı ile birlikte değişik:RG-9/9/2011-28049)
Motorlu araç trafik belgesi, tescil işlemleri tamamlanmış araçların trafiğe çıkarılmasına müsaade edilen ve muayene sürelerini belirleyen bir belgedir.Motorlu araç trafik belgesi, veriliş tarihinden itibaren Ulaştırma Bakanlığınca araç muayenesi ile ilgili olarak çıkartılan Yönetmeliğin öngörmüş olduğu muayene süresi içerisinde geçerlidir.İlk tescili yapılan araçlar için düzenlenen tescile ilişkin geçici belgelerin geçerlilik süresi içinde, motorlu araç trafik belgesi alma zorunluluğu aranmaz.
Motorlu araç trafik belgesi, her muayene süresi sonunda yetkili kılınmış muayene istasyonu görevlilerince, taşıt cinslerine göre yönetmelikte belirtilen süre kadar uzatılır ve trafik belgesinin muayeneye ait bölümüne gerekli kayıtlar işlenerek tasdik ve imza edilir.
Motorlu araç trafik belgesi, yıpranması, kaybolması veya muayene bölümlerinin bitmiş olması halinde, herhangi bir tescil biriminde yenilenir. Bu değiştirmelerde tescil belgesindeki bilgiler esas alınır.Yenilenen belgelerin eskileri alınarak iptal edilir.
İş Makinelerinin Tescil ve Trafik Belgeleri İle Tescil Plakaları
Madde 34- İş makinelerinin tescil işlemleri aşağıdaki esaslara göre yapılır.
a) Resmi kuruluşlara ait iş makineleri;
Kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan iş makinelerinin tescil işlemleri ait olduğu kurum veya kuruluşun ilgili birimlerinde (Ek:6)’da gösterilen tescil defterine işlenmek suretiyle yapılır ve her makine için ayrı ayrı (Ek:7)’de belirtilen tescil belgesi tanzim edilir.
Tescil işlemlerinin aynı kuruluşa ait ayrı ayrı birimlerde yapılması halinde tescile ait bilgilerin kurum veya kuruluşun merkez tescil biriminde toplanır ve makinelerin cinslerine göre ayrı ayrı kayıtları tutulur.
Bu araçlarla Karayoluna çıkılmasının gerekli olduğu hallerde, tescilini yapan kuruluşça (Ek:7)’de gösterilen tescil belgesinin trafiğe çıkış iznine ait bölümü doldurularak tasdik edilir.Bu şekilde karayoluna çıkacak araçların zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırmış olmaları mecburidir.
b) Özel veya tüzel kişilere ait olan iş makineleri işletme amacıyla veya yerine göre bu Yönetmeliğin 29 uncu maddesinde belirtilen kuruluşlarca tescilleri araç sahibinin bir dilekçe ile ilgili kuruluşa müracaatı üzerine (Ek:6)’da gösterilen tescil defterine işlenmek suretiyle yapılır ve (Ek:7)’de gösterilen Maliye Bakanlığınca bastırılan tescil belgesi tanzim edilerek verilir.
Araç sahipleri dilekçelerine varsa iş makinesinin hususiyetlerini gösteren teknik belgeyi, yoksa araca ait teknik bilgileri ihtiva eden bir belgeyi sahiplik belgesi ile birlikte ibraz etmek zorundadırlar.
Bu iş makinesinin karayollarında sürülmesi, tescil belgesine ekli trafiğe çıkış izin belgesinin tescili yapan kuruluşça tasdik edilerek makine sahibine verilmesi ile mümkündür.
Trafiğe çıkış izni verilirken makinenin zorunlu mali mesuliyet sigorta akdinin yapılmış olması ve Karayolları Genel Müdürlüğünden özel izin alınması mecburidir.
Motorsuz Taşıtların Tescili
Madde 35- Karayolları Trafik Kanunun 22 nci maddesi (d) bendi uyarınca gerekli görülmesi halinde belediyelerce tescili yapılacak motorsuz taşıtlar için aşağıdaki esaslar uygulanır.
a) Taşıt sahiplerinin kimlikleri ve taşıtların cins ve özelliklerinin kaydedildiği bir defter tutulur.
b) Her araç için, tescil ve trafik belgesi tek belge olarak düzenlenir ve “Tescil Belgesi” adı altında taşıt sahiplerine verilir. (Ek:8)
c) Bu araçlardan bisikletlerin plakaları 10×15 santimetre, hayvanla çekilen ve elle sürülenlerin 15×20 santimetre en ve boyunda olur ve saçtan veya uygun bir maddeden yapılır.
Tescil plakalarının zemini beyaz, harf ve rakamları siyah renkte olur, plaka numaraları belediyelerce belirlenir ve taşıtların arkalarına takılır.Belediyelerce tescili zorunlu kılınan araçların belge ve plaka alınmadan trafiğe çıkarılması yasaktır.Bu araçları sürenlerin belgeleri ve belgelerinde gösterilen şartlara uyup uymadıkları belediye trafik birimlerince de denetlenebilir.
